۱۳/۰۲/۱۴۰۰

نوشته: ریشه‌یابی و این‌همانی نام قوم ساک

دیودور سیسیلی (کتاب ۲ بند ۴۳) ساک(۱) را یکی از تیره‌های سَکایی گزارش می‌کند. ساک نام تیره‌ای از سَکاهای خاوری بوده است. این نام در زبان سَنسکریت به ریخت شاکَه(۲) به معنی «داروی گیاهی» است، که این خود یادآور نام تیره سَکایی ریفات(۳) در تورات (سِفْر پیدایش، باب ۱۰، بند ۳) و سکاهای هَئومَه‌وَرگا(۴) در سنگ‌نبشته‌ای از داریوش یکم هَخامنشی است. ریفات در معنی توراتی آن، «دارو» یا «دارندگان دارو»، و هئومه‌ورگا به معنی «ستایشگر نوشیدنی هوم» به هم‌دیگر می‌رسندتورات، ریفات را پسرِ گُومِر(۵) گزارش می‌کند که به درست، اینان را نه پسر، بلکه باید قوم دانست. گُومِر همان تیرۀ سَکایی گَمِرَه/گِمِرا(۶) در نبشته‌های آشّوری و بابِلی [۱]، کیمِری‌اُی(۷) (= به گونۀ جمع) در گزارشاتِ یونانی‌ها و سیمِری(۸) در لاتین می‌باشد. نخستین نوشتۀ باختری که از این تیرۀ ایرانی‌تبار گزارش می‌کند، اُدیسه (سرود یازدهم) نوشتۀ هُمِر (پیرامون سده هشتم پ.م) است. در نیمۀ دوم سدۀ هفتم پیش از میلاد، کیمِری‌ها به فرمانرواییِ تِئوشپَه(۹) «دارندۀ اسبان نیرومند» از شهر خوبوشنو(۱۰) به اَشّور یورش بردند. اِسَرحَدّون آن‌ها را در این نبرد شکست داد [۲].


  1.  T. G. Pinches 1913, JRAS: 611
  2. Grayson 1975, Assyrian and Babylonian Chronicles, Texts from Cuneiform Sources: 125

Sacea (2) साक (3) Riphath (4) Haumavargā (5) Gomer (6) Gamira/Gi-mir-a-a (7) Kimmérioi (8) Cimmerii (9) Teushpa (10) Ḫubuššnu

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر