۰۹/۰۳/۱۴۰۳

مصوت کوتاه i

در گذشته، پژوهشگران ایران‌شناس باختری این مصوت کوتاه را به جای e نوشته‌اند که در زبان اوستایی و پهلوی باید به همین شیوه رعایت شود. در این‌جا چند مثال آورده می‌شود. نام Vištāspa که یکی شاه دودمان کیانی و پشتیبانِ زرتشت که در بلخ فرمانروایی می‌کرد، دیگری پدرِ داریوش یکم هخامنشی که در یونانی هُسْتاسْپیس نوشته‌اند¹. نوشتن درست این نام، وِشتاسپَه است و نه ویشتاسپَه. نمی‌دانم از چه زمان نوشتن این مصوت در این نام به این گونه مرسوم شده، تا آن‌جا که ذهنِ من یاری می‌دهد شاید از زمانِ مرحوم استاد ابراهیم پورداود. این نام پسین‌تر، پس از دگرگونی میان وِ- > گُ‍ ، به گُشتاسپ در آمد و این تبدیل آوایی چیزی است مرسوم. نام‌های اوستایی یِمَه Yima (جَمشید پیشدادی)، هِتاسپَه Hitāspa و جز آن نمونه‌های دیگری از این مصوت هستند². در زبان سَنسکریت نیز این مصوت کوتاه است و نباید «ی» نوشته شود؛ برای نمونه واژۀ سَنسکریت تِمِرَه timira «تاریک، سیاه». واژۀ تِمِرَش در زبانِ مردم ایرانی‌تبار کاسی که نامی برای اسب و رنگ اسب باشد، از همین بُنِ هندی‌وایرانی کهن برخاسته است که پسوند -ش بر پایانِ آن افزوده شده و با پسوند هندی‌واروپایی -شَّه یکسان است. این چیزی است که مرحوم استاد ایلرس در مقاله‌ای به زبان آلمانی به آن توجه داده است.

این مصوت را باید در زبان‌های کهن میان‌رودان (سامی خاوری و نیز سامی باختری) نیز رعایت کرد؛ برای نمونه واژۀ اَکَدی مَلِکوتو(م)  malikutu(m) «فرمانروایی (کردن)» که نباید مَلیکوتو(م) نوشت. همین واژه به گونه مَلِک در عربی دیده می‌شود. و نمونه‌های فراوان دیگر که بیش‌تر پژوهشگران و مترجمان ایرانی رعایت نمی‌کنند.


۱. حرفِ یونانی η در این نام نباید به ریختِ اشتباه هوستاسپِس یا هُستاسپِس نوشت! این حرف یاء مجهول است.

۲. برای ترجمه این نام‌ها، می‌توانید به کتاب نام‌های اوستایی (چاپ وین، ۱۹۷۷، نسخه آلمانی) از مرحوم استاد مایرهوفر رجوع کنید.

۳۱/۰۲/۱۴۰۳

زیرنویس پارسی فیلم Godzilla x Kong: The New Empire (2024)

 زیرنویس پارسی فیلم گودزیلا در برابر کُنگ: امپراطوری نو (۲۰۲۴)

هماهنگ با نسخه‌های WebDl

زیرنویس از میثم ططری

سرور تارنگار: دریافت

از تارنگار OpenSubtitles:
نسخۀ Web-Dl: دریافت

۲۷/۰۱/۱۴۰۳

زیرنویس پارسی فیلم The Kid (1921)

   زیرنویس پارسی فیلم پسربچّه (۱۹۲۱)

هماهنگ با نسخه‌های Blu-Ray

زیرنویس از میثم ططری

سرور تارنگار: دریافت

از تارنگار Subscene:
نسخۀ BluRay: دریافت

از تارنگار OpenSubtitles:
نسخۀ BluRay: دریافت


۲۰/۰۱/۱۴۰۳

زیرنویس پارسی فیلم Dune: Part Two (2024)

   زیرنویس پارسی فیلم تل‌ماسه: بخش دوّم (۲۰۲۴)

هماهنگ با نسخه‌های WebRip - WebDl

زیرنویس از میثم ططری

سرور تارنگار: دریافت

از تارنگار Subscene:
نسخۀ Web-Dl: دریافت
نسخۀ REPACK Web-Dl: دریافت

از تارنگار OpenSubtitles:
نسخۀ Web-Dl: دریافت
نسخۀ REPACK Web-Dl: دریافت

۲۷/۰۷/۱۴۰۲

زیرنویس پارسی فیلم Mission Impossible: Dead Reckoning Part One (2023)

  زیرنویس پارسی فیلم ماموریت غیرممکن: ناوبری کور، بخش یک (۲۰۲۳)

هماهنگ با نسخه‌های WebRip - WebDl

زیرنویس از میثم ططری

سرور تارنگار: دریافت

از تارنگار Subscene:
نسخۀ Web-Dl: دریافت
نسخۀ Blu-Ray: دریافت

از تارنگار OpenSubtitles:
نسخۀ Web-Dl, Blu-Ray: دریافت

۱۵/۰۷/۱۴۰۲

زیرنویس پارسی فیلم The Equalizer 3 (2023)

 زیرنویس پارسی برابرساز ۳ (۲۰۲۳)

هماهنگ با نسخه‌های WebRip - WebDl

زیرنویس از میثم ططری

سرور تارنگار: دریافت

از تارنگار Subscene:
نسخۀ Web-Dl: دریافت

از تارنگار OpenSubtitles:
نسخۀ Web-Dl: دریافت

۱۲/۰۷/۱۴۰۲

زیرنویس پارسی فیلم The Nun II (2023)

 زیرنویس پارسی راهبه ۲ (۲۰۲۳)

هماهنگ با نسخه‌های WebRip - WebDl

زیرنویس از میثم ططری

سرور تارنگار: دریافت

از تارنگار Subscene:
نسخۀ Web-Dl: دریافت

از تارنگار OpenSubtitles:
نسخۀ Web-Dl: دریافت

۳۱/۰۵/۱۴۰۲

ترجمه‌ای آزاد از آهنگ Con la Misma Piedra از خولیو ایگلسیاس

 ترجمه‌ای آزاد از آهنگ Con la Misma Piedra از خولیو ایگلسیاس


ای ماه‌پاره بر زمین، دیدم تو را، دل باختم

بی این گمان که ناگهان از چشمِ مجنون می‌روی

بی‌خود شدم اندر هوس، آغوشِ عشقت بود بس

در چشمِ مجنون‌وارِ من لیلی‌صفت چون می‌روی؟


در روزگار بی‌دلی، سرگرمی‌ات بودم ولی

جا دادی‌ام در جانب اسباب‌بازی‌هایِ خود

ای دشمن عقل و جنون با آن دو چشم سبزگون

کردی به دامَم سرنگون با طعمه‌سازی‌هایِ خود

 

پایَم به سنگی خورد که بار دگر هم خورده بود

بازنده‌ام در عشقِ تو، افتان و خیزان می‌روم

گویند سهمِ عاشقان اشک است، آن هم در نهان

بازنده گشتم باز هم، از راه پنهان می‌روم

 

سوگند خوردم راه خود از او جدا سازم همی

هرگز نخواهم یافت من تا خود چه باشد عاشقی

این بار هم آن پای کج، لج کرده است این بار، لج

تا خورد سنگی آشنا بر پای لنگ سابقی


۰۸/۰۵/۱۴۰۲

نوشته: تور-بازو، فرماندار شهر زیلو

تور-بازو: فرماندار زیلو که از مصر به کنعان می‌رود و یکی از نامه‌های اِلعَمارنَه از کُشته شدنش در دروازۀ شهر خبر می‌دهد]۱[. برگرفته از اوستایی-سَنسکریت *تورَه «نیرومند، زورمند» و بازو: «دارای بازوهای زورمند، قوی‌بازو». نام تیرۀ ایرانی‌تبار تورانی (= اوستایی تورَه) که از تور پسر فریدون برآمده‌اند، در پیوند با همین ریشه‌یابی است. سنجیده شود با مفهوم نام اَمَزوکیس (پیرامون ۵۰۰ م) رهبر هون‌ها در قفقاز برگرفته از ایرانی کهن *اَمَه‌بازوکَه «دارای بازوهای نیرومند»[۲].

سر تا سر سوریه و فلسطین در هزارۀ دوم پیش از میلاد زیر نفوذ شهرداران و فرمانداران ایرانی‌تبار بود. بیش از نیمی از نام‌های نامه‌های اِلعَمارنَه که نامه‌نگاری‌های دیپلماتیک فرمانروایان مصر با والاتباران سوریه و فلسطین و دیگر سرزمین‌ها است، ریشۀ هندی‌وایرانی دارند و نگاره‌های که از ایشان در مصر بر جای مانده، تاییدی بر این تبار است که ویژگی و آرایش چهره‌شان به ایرانیان می‌ماند: موهای بلند، ریش بلند نوک‌تیز و پیشانی‌بند.

 

[1] Knudtzon 1915, Die El-Amarna-Tafeln, I: 871.

[2] Maenchen-Helfen 1970, “Iranian names of Huns”, in: W. B. Henning Memorial Volume., ed. by Mary Boyce and Ilya Gershevitch: 275


Turbazu: Der Statthalter von Zilu, der von Ägypten nach Kanaan reist und einen der Briefe von El-Amarna über seinen Tod am Stadttor meldet [1]. Der Name Tur-bazu leitet sich von den avestischen-sanskritischen Wörtern *Tura für "stark, mächtig" und Bazu für "mit starken Armen, kräftige Arme" ab. Der iranischstämmige Stamm der Turanier, deren Abstammung von Tur, dem Sohn von Freydun, stammt, ist mit dieser etymologischen Herkunft verbunden und leitet sich von dem avestischen Wort *Tura für "stark, mächtig" ab.

Vergleicht man es mit dem Konzept von Amazukēs, dem Anführer der Hunnen im Kaukasus, das von den alten Iranern abgeleitet ist  *ama-bāzuka 'Einer der starke Arme hat.[2] "


Dieser Text war eine Hommage an Prof. Manfred Mayrhofer (1926-2011).

۰۵/۰۵/۱۴۰۲

زیرنویس پارسی پویانمایی Resident Evil: Death Island (2023)

زیرنویس پارسی اهریمن مقیم: جزیرۀ مرگ (۲۰۲۳)

هماهنگ با نسخه‌های WebRip - WebDl

زیرنویس از میثم ططری

سرور تارنگار: دریافت

از تارنگار Subscene:
نسخۀ Web-Dl: دریافت

از تارنگار OpenSubtitles:
نسخۀ Web-Dl: